Instytut Pamięci Narodowej Konferencja naukowa: „Losy żołnierzy polskich formacji granicznych w II wojnie światowej” – Góra Kalwaria, 21 września 2023 - Aktualności -

Celem konferencji jest przedstawienie losów polskich żołnierzy formacji granicznych, pełniących służbę graniczną, na zachodnich i wschodnich rubieżach II Rzeczypospolitej, którzy we wrześniu 1939 r. jako pierwsi stoczyli zacięty bój z agresorami niemieckim i sowieckim.

Wielu żołnierzy Straży Granicznej i Korpusu Ochrony Pogranicza poległo w pierwszych godzinach walk. Część z tych, którzy przetrwali, trafiło do niewoli niemieckiej i sowieckiej. Niektórzy już w kwietniu 1940 r. podzielili los tysięcy innych ofiar sowieckich.

Ocaleni z Gułagu już jesienią 1941 r. (tuż po zwolnieniu z łagrów) zostali zmobilizowani do nowo sformowanej Armii Polskiej na Wschodzie, by przejść szlak bojowy w ramach 2. Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Byli żołnierze formacji granicznych, którzy przeżyli II wojnę światową, a zdecydowali się powrócić po 1945 r. z Wielkiej Brytanii do Polski, byli często skazywani na infamię i represje komunistyczne. Dopiero po 1990 r. odnaleźli należne im miejsce na kartach historii
i przywrócono właściwy wymiar pamięci i godności ich dramatis personae.

Wydarzenie patronatem honorowym objął Komendant Główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga.

Konferencja naukowa „Losy żołnierzy polskich formacji granicznych w II wojnie światowej” została zorganizowana w ramach Centralnego Projektu Badawczego Instytutu Pamięci Narodowej „II wojna światowa i okupacje ziem polskich 1939-1944/45”, którego koordynatorem jest dr Konrad Graczyk, zastępca dyrektora Biura Badań Historycznych IPN.